(N)
หลวงพ่อดำ นนฺทิโย ท่านเกิดที่บ้านนาทับ ตำบลนาทับ อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา เมื่อวันเสาร์ เดือนยี่ ปีมะเมีย ตรงกับวันเสาร์ ที่ 9 กุมภาพันธ์ พุทธศักราช 2437 โยมบิดาชื่อ หลวงจรานุรักษ์เขตร (พลับ จันทรักษ์) โยมมารดาชื่อ พ่วงเหนี่ยว มีพี่น้อง 6 คน คือ
นางเนี่ยม จันทรักษ์
พระราชพุทธิรังษี (ดำ นนฺทิโย)
ท่านหมื่นเลี่ยน จันทรักษ์
นายลาภ (ล่วน) จันทรักษ์
นายยก จันทรักษ์
นางนุ่ม อุทัยรัตน์
ท่านเรียนหนังสือไทยและขอมกับบิดาและที่วัดนาทับ พออายุได้ 19 ปี ก็บรรพชาเป็นสามเณรที่วัดนาทับ จากนั้นท่านเกิดป่วยไข้แต่ด้วยไม่ยอมทานยาที่ผสมด้วยสุราจึงลาสิกขาบทออกมารักษาตัวจนกระทั่งหายแล้วอุปสมบทใหม่อีกครั้งเมื่ออายุได้ 22 ปี ณ วัดนาทับ มีพระอธิการเสนเป็นพระอุปัชฌาย์ พระอธิการเพชรเป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระอธิการล่องเป้นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายาว่า นนฺทิยมาโน
ปีพุทธศักราช 2462 หลวงพ่อดำได้เดินทางเข้ากรุงเทพมหานคร เข้าเฝ้าสมเด็จพระสังฆราชกรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ ณ วัดราชบพิธ สมเด็จพระสังฆราชทรงเปลี่ยนฉายานามให้ใหม่ว่า นนฺทิโย แล้วทรงฝากให้อยู่วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษดิ์ ได้ศึกษาพระปริยัติธรรมและบาลีแต่เพียงเพื่อหาความรู้ มิได้เข้าสอบ ณ ท้องสนามหลวง ประมาณปีพุทธศักราช 2464 ได้เดินทางกลับมาจำพรรษาอยู่ ณ วัดมุจลินทวาปีวิหาร
หลวงพ่อดำ นนฺทิโย มรณภาพด้วยอาการสงบ ณ โรงพยาบาลจังหวัดปัตตานี เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม พุทธศักราช 2526 เวลา 23.00 น. สิริรวมอายุ 89 ปี 67 พรรษา |